Deze pagina is bijgewerkt op 21 september 2017
In het kort
Een eerste vereiste aan een browser is dat je er veilig mee kunt internetten:
- Veruit de beste is Tor voor op je computer en Orfox voor op je telefoon via Google Play Store of via F-droid en in combinatie met Orweb,
- Als websites in Tor niet werken gebruik je Cliqz op je computer of op je telefoon.
Samenvatting
Als je aan het internetten bent, ben je niet alleen. Over je schouder heen wordt er meegekeken. Je wordt gevolgd. Van website tot website. Elke klik die je doet, wordt vastgelegd, geanalyseerd en omgezet in een zeer persoonlijk profiel.
Om deze spionage-activiteiten te voorkomen is het wissen van cookies niet genoeg. Daar is meer voor nodig.
Bij gebruik van doorsnee browsers zoals Firefox en Chrome kun je door middel van uitbreidingen de privacy-schade beperken.
Wat wel werkt
Veel eenvoudiger is het om gewoon een browser te gebruiken die je zonder gedoe zo goed als anoniem laat surfen. En dat is Tor. Deze browser is
- simpel te installeren,
- geeft geen gedoe met instellingen en uitbreidingen en
- is – tegenwoordig – redelijk snel.
Je kunt dan gewoon internetten zonder stiekem gevolgd te worden door partijen die blijkbaar wat te verbergen (denken te) hebben.
Wat heb je nodig?
Computer
Tor downloaden en installeren voor je computer is zeer eenvoudig. Gewoon het bestand binnenhalen en installeren.
Klik hier voor Tor voor je computer
Telefoon
Je kunt ook gewoon Tor gebruiken op je telefoon. Gebruik daarvoor Orfox als browser en Orbot om de speciale verbinding tot stand te brengen.
Orfox
Orbot
De prijs die je betaalt
De prijs die je betaalt voor zoveel privacy is dat er soms onderdelen van een webpagina of website niet werken.
De oplossing
In dat geval kun je er voor kiezen om een browser te gebruiken met minder privacybescherming.
Er zijn twee interessante browsers die minder bescherming bieden maar wel standaard privacybescherming hebben ingebouwd die bij doorsnee browsers ontbreekt. Het zijn
Epic
Niet anoniem, maar wel standaard privacyvriendelijk surfen. Dat is Epic.
Helaas: de standaard zoekmachine waarmee je zoekt via de adresbalk is niet handig maar je kunt natuurlijk gewoon een bladwijzer van je favoriete zoekmachine te maken.
Tip: je kunt ook eenvoudig via de standaard proxyserver surfen voor meer anonimiteit.
Klik hier om Epic binnen te halen
Cliqz
Deze browser is vergelijkbaar met Epic maar blokkeert minder: Cliqz. Wel werken er meer webpagina’s en kun je gewoon via de adresbalk zoeken met je favoriete zoekmachine.
Ook kun je gebruik maken van de – steeds beter wordende – suggesties om sneller een website te kunnen openen.
Tip: ook hier kun je gebruik maken van een proxyserver.
Klik hier om Cliqz binnen te halen voor je computer
Klik hier om Cliqz binnen te halen voor je telefoon
Firefox Focus
Focus is een nieuwe browser van Firefox voor de telefoon die standaard advertenties blokkeert, volgen met cookies voorkomt en je surfgegevens wist na het internetten of met één tik op de melding in de meldingenbalk.
Klik hier om Focus binnen te halen voor je telefoon
Samenvattend:
Tor is de beste optie omdat je dan bijna volledig anoniem surft. Om meer onderdelen van een website te kunnen gebruiken kun je gebruik maken van Epic, Cliqz of Focus.
Het uitgebreide verhaal
Stel je voor: je loopt door een stad. In je kielzog lopen tientallen mensen achter je aan. Als jij links gaan, gaan zij ook links. Als jij rechts gaat, gaan zij ook rechts. En ze leggen het vast: de route die je neemt. En als je door een winkelstraat gaat, registreren ze welke winkels je bezoekt. Ze lopen achter je aan de winkel door en observeren nauwkeurig elke beweging die je maakt. Alles wordt genoteerd.
En dat niet alleen: in de winkels waar je komt, wordt de manier van inrichten aangepast aan jouw in het verleden al vastgelegde gedragingen en analyses daarvan om je zo de gewenste richting op te sturen. Ook worden testopstellingen gebruikt om te kijken hoe jij daar op reageert en de uitkomsten daarvan worden toegevoegd aan het dossier dat er over je bestaat.
Je wordt gevolgd
Dat is internetten met een gewone browser. Zonder dat mensen het weten, worden ze gevolgd door mensen die zij niet kennen. Door figuren die blijkbaar wat van je willen weten. Wat precies, dat is de vraag. Als je je dat al kunt afvragen, want als je het niet weet, kun je je het ook niet afvragen. Want het gebeurt allemaal in het geniep. Stiekem. Ze volgen je zo onopvallend mogelijk. Want het is niet de bedoeling dat je ze ziet, deze partijen.
Niets te verbergen
En zo krijgt “ik heb toch niets te verbergen” een nieuwe betekenis. Jij mag dan niets te verbergen hebben, er zijn blijkbaar partijen op deze wereld die wèl wat te verbergen hebben. Hun werkwijze doet dit in elk geval wel vermoeden: zonder jouw toestemming verzamelen ze persoonlijke informatie over jou.
Waardevolle data over jou, waar jij normaal gesproken zeggenschap zou moeten hebben, worden stiekem verkocht aan onbekende partijen die daar onbekende dingen mee willen doen.
In het licht
Als je dit met eigen ogen wil zien, kun je in Firefox de uitbreiding Lightbeam for Firefox installeren. Open een tabblad je door te klikken op het icoontje van Lightbeam in je werkbalk en bezoek dan bijvoorbeeld eens de nieuwswebsite Nu.nl of een andere willekeurige website en neem dan een kijkje in het tabblad van Lightbeam. Kijk wat er gebeurt als je surft. Daar zijn ze dan: je stalkers. Lightbeam, letterlijk “lichtstraal” zet je stiekeme volgers in het licht.
Of kijk naar deze video (Nederlandse ondertiteling beschikbaar):
https://embed.ted.com/talks/lang/nl/gary_kovacs_tracking_the_trackers
Manipulatie
Niet alleen wordt je gevolgd, er wordt ook geprobeerd om op basis van de kennis die er over je bestaat, je te beïnvloeden. Ook als dat niet jouw belang is.
Alles
Vrijwel alles wat je in een browser doet, vastgelegd en doorverkocht. Bedrijven kijken naar elke klik, elke beweging met je muis zonder jou dat te vertellen. En omdat deze spionnen op de belangrijkste websites zitten, kunnen ze je volgen van website tot website.
Medische gegevens
Als je op zoek bent naar bepaalde medische informatie, wordt deze informatie vastgelegd en aan jou gekoppeld. Dat hoeft niet per se met cookies te gebeuren. Bedrijven over de hele wereld zijn in het bezit van jouw digitale vingerafdrukken en weten dus precies met wie ze van doen hebben. Het levert data op die bedrijven als verzekeraars en andere bedrijven graag voor willen betalen. Medische gegevens over jou zijn lucratieve handelswaar.
Het belang van een goede browser
Bovenstaand verhaal geldt bij het gebruik van een doorsnee browser zoals Firefox en Chrome. Niet bij de Tor-browser. Met dit programma kun je gewoon surfen zonder achtervolgd te worden of onderwerp te zijn van manipulatie.
Veel gestelde vragen
En Firefox, Chrome enzovoort dan?
Doorsnee browsers zoals Firefox en Chrome kun je met uitbreidingen aanpassen zodat je meer privacy krijgt. Dat kan maar het is omslachtiger dan het gebruik van Tor.
Ook werken ingebouwde filters zoals bij Epic en Cliqz sneller dan browsers die standaard geen filters hebben maar waarmee je dat moet regelen met uitbreidingen.
En als ik mijn cookies steeds wis of geen cookies accepteer?
Dat kan, maar naast dat dat je steeds opnieuw je cookies moet wissen, kun je nog steeds geïdentificeerd gevolgd en gemanipuleerd worden.
En als ik in mijn browser de privé-modus gebruik?
Het “incognito-venster” of “privé-venster” gebruiken zorgt er alleen voor dat de gegevens die je op je eigen apparaat opslaat worden gewist. Je kunt nog steeds gevolgd worden op het web.
Ik gebruik een VPN, een virtueel privé netwerk, dus ik surf al zonder gevolgd te worden.
Een VPN zorgt voor een beveiligde tunnel tussen je computer en de website die je bezoekt. Vanaf dat moment ben je weer gewoon te volgen.
Met een doorsnee browser als Firefox en Chrome kun je toch uitbreiden met extensies die je cookies verwijderen of blokkeren?
Dat klopt. Het scheelt zeker maar je wordt nog steeds gevolgd. Er worden steeds vaker andere technieken gebruikt om je te volgen die je niet of moeilijk kunt blokkeren of omzeilen. Het is een wapenwedloop die voorlopig niet zal ophouden. B
Bovendien zijn uitbreidingen niet ideaal: ze vormen zelf ook een privacy-risico (zoals bijvoorbeeld de privacy uitbreiding Ghostery die je gegevens doorverkoopt) en een extra veiligheidsrisico omdat de extensie geen onderdeel uitmaakt van de browser die continu bijgewerkt wordt om criminelen buiten de deur te houden.
Niet alles werkt in Tor.
Inderdaad, soms zijn er dingen die je niet kunt doen in Tor. En ook niet in Epic. Ook is het niet ideaal voor het gebruik van uitbreidingen voor je browser. In dat geval kun je gebruik maken van browsers als Firefox en Chrome. Firefox is dan de beste keus. Met het installeren van een aantal uitbreidingen kun je de privacy schade enigszins beperken. Klik hier om te lezen hoe je dat kunt doen.
Meer lezen of kijken
Apps
Video Tor Project
Animatie met uitleg over het Tor project.
(Engelstalig, klik hier voor andere talen – geen Nederlands)
Privacy browser: Epic
Internetten met Tor kan iets langzamer zijn dan met browsers als Firefox en Chrome. Ook kunnen er soms dingen niet werken. Als alternatief kun je dan gebruik maken Epic.
Deze browser is net als Chrome gebaseerd op het open programma Chromium en kent standaard de beste privacy-instellingen. Je krijgt met deze browser minder bescherming dan met Tor maar wel meer snelheid. Qua privacy zit je in elk geval beter met Epic dan met de standaard versies van Firefox of Chrome zonder uitbreidingen.
Klik hier om Epic binnen te halen
Epic Privacy Browser FAQ
Artikel over het hoe en waarom van Epic.
Nothing to hide: Alok Bhardwaj at TEDxChristUniversity
Video over de achtergrond van Epic:
Privacy browser: Cliqz
Een alternatief voor Epic kan Cliqz zijn. De browser is gebaseerd op Firefox en blokkeert wel minder maar levert ook meer werkzame webpagina’s op. Bovendien kent de browser suggesties bij het zoeken.
Klik hier om Cliqz binnen te halen voor je computer
Klik hier om Cliqz binnen te halen voor je telefoon
Duits bedrijf achter privacybrowser Cliqz koopt antitrackingtool Ghostery
Artikel Tweakers.net
An in-depth guide to choosing a web browser
Artikel Freedom of the Press Foundation:
Tor Browser is the best option when it comes to safeguarding your privacy. This hardened version of Firefox is designed to protect user privacy by reducing the amount of unique bits specific to your browsing experience. By limiting the amount of browsing data you share with third parties, Tor Browser effectively prevents trackers from uniquely identifying or fingerprinting you.
Je wordt gevolgd
What Is Privacy?
Volgens deze Engelstalige video van ruim 3 minuten van Privacy International heeft privacy alles te maken met macht:
Data: het nieuwe goud
In deze – naar mijn mening – zeer informatieve uitzending van Zembla, (NPO) suggereert een voormalig werknemer van Facebook, Tim Sparapani, dat je met Facebook weet wat je krijgt. Deze uitspraak wordt niet weerlegd in het programma. Opmerkelijk, gezien het feit dat er aantoonbaar geen grotere datahandelaar is dan Facebook en het bedrijf meer verbergt dan welke dataverkoper ook. Zie bijvoorbeeld:
Facebook Doesn’t Tell Users Everything It Really Knows About Them
Artikel ProPublica, 27 december 2016:
Facebook’s page explaining “what influences the ads you see” says the company gets the information about its users “from a few different sources.”
What the page doesn’t say is that those sources include detailed dossiers obtained from commercial data brokers about users’ offline lives. Nor does Facebook show users any of the often remarkably detailed information it gets from those brokers.
“They are not being honest,” said Jeffrey Chester, executive director of the Center for Digital Democracy. “Facebook is bundling a dozen different data companies to target an individual customer, and an individual should have access to that bundle as well.”
Wat er hierna gebeurt zal je verbijsteren
Lezing van Maciej Cegłowski op de website van Bits of Freedom over hoe het zo is gekomen, dat we, als we browsers als Firefox en Chrome gebruiken, gevolgd en gemanipuleerd kunnen worden:
Al snel werd het web geteisterd door allerhande trackers, beacons, pixels, tracking cookies en bugs. Bedrijven leerden hoe ze hun data konden bundelen zodat ze klanten over vele websites konden volgen. Ze maakten profielen van alle gebruikers van het web. Ze konden voorspellen wanneer potentiële klanten iets duurs gingen doen, zoals trouwen of een baby krijgen, en ze op maat gemaakte advertenties tonen.
Ze leerden het op te merken als iemand iets in zijn winkelmandje stopte zonder het te kopen, zodat ze hem terug konden lokken met speciale aanbiedingen. Ze werden beter in het rekenen van verschillende prijzen op basis van wat mensen zich konden veroorloven – de droom van elke afgestompte econoom sinds de begindagen van het beroep.
Beïnvloeding en manipulatie
Uitzending Tegenlicht:
Op dit moment vindt het grootste psychologische experiment ooit plaats. Elke dag worden een miljard mensen getest op internet. Via A/B testen en analyse van de datasporen die we online achterlaten, wordt er in exponentieel tempo kennis vergaard over onze voorkeuren en gedragingen, maar vooral over hoe ons brein werkt. Wie gebruikt deze kennis? En waarvoor? Er is een heel nieuw vakgebied ontstaan van user experience architecten en online persuasion officers. Hoe gebruiken, manipuleren én misbruiken deze digitale datadealers onze gebruikerservaring? Niet alleen bij het doen van aankopen, maar ook waar het onze vrije tijd en politieke voorkeuren betreft. Loopt het bedrijfsleven, dat miljoenen testen tegelijk uitvoert, hierin niet mijlenver vóór op de wetenschap en de overheid?
What makes you click Tegenlicht
Achtergrondinformatie:
Tegenlicht Meet Up 78 What makes you click, videoverslag van gespreksavond over de uitzending
Tor Is For Everyone: Why You Should Use Tor
Artikel Gizmodoe, 15 juni 2014
BesteTips.net 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.